Д-р Мартина Амбарџиева, уролог: „Најчести симптоми за рак на тестисите се безболна грутка или оток во тестисот“
- Детали
- вторник, 19 ноември 2024
„Во текот на мојата кариера сум сретнала повеќе необични и комплексни случаи. На пример кај некои пациенти при оперативниот третман сретнуваме огромни камења во мочниот меур, кои се значително зголемени поради долгогодишно игнорирање на симптомите. Во друг случај, пациент дојде со симптоми на болка и оток, а после испитувањата откривме тумор на бубрег од 30 сантиметри“, вели ас. Д-р Мартина Амбарџиева, вработена во Универзитетската болница „Св. Наум Охридски“, за CRNOBELO.com по повод ноември - месецот на машкото здравје.
Ас. Д-р Мартина Амбарџиева (33) по потекло од Прилеп, вработена во Универзитетската болница „Св. Наум Охридски“ (стара градска) е последна година специјализант по урологија на Универзитетската Клиника за урологија.
Како асистент на катедрата по хирургија на медицински факултет на УКИМ, ја започнува својата работа во 2023 година, а со докторските студии започнува во 2021.
Во текот на специјализацијата посетила многубројни едукации во земјата и во странство од кои значајно е да се спомнат, IRCAD Интензивен лапароскопски курс во Стразбург, Франција, EUREP во Прага, Чешка, ESU/ Weill Cornell Master во Салцбург, Австрија, ENIUS COST школа во Лублин, Полска и Истанбул, Турција, како и презентации на многубројни конгреси и симпозиуми, а во дел од нив и како организатор.
Освен во својата професија, Мартина ужива во велосипедизмот, музиката, подготовка на наполетанска пица и има посебна љубов кон Италија, која е нејзината омилена земја.
За CRNOBELO.com таа споделува детали од својата професија:
Зошто токму уролог?
Одбрав урологија затоа што оваа област е од клучно значење за здравјето и квалитетот на животот на пациентите. Урологијата опфаќа широк спектар на состојби кои влијаат на виталните телесни функции, од бубрези и уринарниот тракт до репродуктивното здравје.
Покрај тоа што е важна, урологијата е и особено интересна, бидејќи секој ден е исполнет со нови предизвици и можности за учење – од минимално инвазивни процедури до сложени операции и онколошки третмани.
Уникатна е привилегијата да работам во специјалност која опфаќа толку многу области, каде можам да комбинирам прецизност и иновации и да воочам директен позитивен исход за пациентите.
Има ли многу жени уролози кај нас и чувствуваат ли мажите непријатност кога жена ги прегледува?
Во нашата држава, бројот на жени уролози порано беше многу мал, но сега интересот за оваа професија значително расте меѓу жените.
Иако во минатото урологијата беше професија во која доминираа мажите, сè повеќе жени избираат да специјализираат токму во оваа област, што води кон поголемо вклучување на жени во урологијата и создавање на поширок спектар на професионалци.
На светско ниво, околу 30% од младите уролози се жени, што покажува дека урологијата станува сè поотворена и привлечна за сите, без разлика на полот.
Кога станува збор за комфорот на машките пациенти, некои од нив можеби се чувствуваат непријатно при првиот преглед кај жена уролог. Сепак, професионалниот пристап, знаењето и емпатијата на жените уролози брзо им помагаат на пациентите да се чувствуваат удобно и да изградат доверба.
Колку мажите се грижат за своето здравје? Доаѓаат ли редовно на прегледи? На колку време треба да се посетува уролог?
Денес, мажите почесто одат на лекар во споредба со минатото, но сè уште се помалку склони кон редовни прегледи отколку жените, особено кога станува збор за посети на уролог.
Многумина ги избегнуваат рутинските контроли сè додека не се појави конкретен проблем.
Разни фактори, вклучувајќи општествениот притисок да изгледаат „силни“ или да не покажуваат слабост, како и стравот од откривање на сериозно заболување, може да придонесат за нивната резервација кон редовните прегледи.
За мажите, редовните посети на уролог стануваат важни особено со зголемувањето на возраста.
Се препорачува мажите над 50 години да одат на преглед кај уролог еднаш годишно, особено за контрола на простатата и рано откривање на заболувања, како што се карцином на простата или бенигна хиперплазија на простата.
Младите мажи, пак, треба барем еднаш до 50-тата година да направат уролошки преглед, бидејќи и покрај возраста, прегледот може да помогне во раното откривање на потенцијални проблеми.
За мажи со фамилијарна историја на уролошки заболувања или карцином, редовните прегледи треба да започнат и порано, околу 40-тата година.
Како изгледа прегледот на простата?
Клиничкиот преглед започнува со анамнеза и консултација, при што прашуваме за симптоми како тешкотии при мокрење, често уринирање или болки, и проверка на фамилијарна историја на уролошки заболувања.
Следува дигитален ректален преглед (DRE) за проценка на големината и текстурата на простатата, со кој се проверуваат евентуални неправилности на простата.
Потоа, пациентот се упатува во лабораторија за основни лабораториски параметри и мерење на нивоата на PSA (простата специфичен антиген) во крвта.
Ултрасонографијата, исто така, се користи како дополнителен неинвазивен метод за проверка на уринарниот тракт и простатата, со кој се добиваат детални слики за евентуални промени или зголемување на органите.
Препорачливо е мажите над 50 години да прават PSA тест, DRE и ултрасонографија еднаш годишно, додека оние со фамилијарна историја на рак на простата треба да започнат порано, околу 40-тата година.
Кои се најчестите проблеми/дијагнози со кои се соочуваат мажите?
Најчестите уролошки проблеми со кои се соочуваат мажите вклучуваат бенигна хиперплазија на простатата (БХП), што предизвикува често и тешко мокрење и е вообичаена кај мажите над 50 години, како и рак на простатата, кој е еден од најчестите карциноми кај мажите и ја нагласува важноста на раните прегледи.
Еректилната дисфункција е исто така чест проблем, со повеќе потенцијални причини како што се стрес, дијабетес и кардиоваскуларни заболувања.
Инфекциите на уринарниот тракт, иако поретки кај мажите, предизвикуваат жарење и болка при мокрење, а бубрежните камења може да доведат до силна болка и уринарни опструкции.
Ракот на тестисите, кој е почест кај помладите мажи, исто така бара сериозно внимание и рано откривање. Редовните прегледи и здравите навики се клучни за рана дијагноза и превенција на овие состојби.