Писмо од мојот дедо: Каде и да одиш, кога и да одиш, пак дома да си се вратиш

Беше ден кога ништо не ми одеше од рака. Бев толкав малер што не можев да најдам пенкало низ цела куќа.

Ја отворив фиоката и расчепкав по работите. Не најдов пенкало, но со неверување погледнав нешто дрвено, мало со долгнавести резби, нешто што одамна го немав видено, а и споменот за него одамна го немаше, тоа беше табакерата на мојот покоен дедо.

Се сеќавам уште како дете, секогаш беше до него.

Тој многу пушеше, што викаат една за една, го виткаше тутунот, а јас секогаш бев љубопитен и сакав да ме научи и јас да виткам.

Му ја крадев табакерата и си играв со неа, виткав листови и замислував дека пушам како него.

Еднаш му украдов една цигара и таман да ја запалам ме виде и ми рече: „синко тоа не е за тебе“, беше многу лут.

Бев многу збунет кога го видов тоа парче дрво кое ме потсетува на личноста со која го поминав моето детство, личноста за која бев сè, која беше подготвена да помине ридови и планини само јас да бидам задоволен.

Често го караа дека ме галел, а тој гордо им викаше: „ако, ако внук си е внук“.

Со возбуда ја отворив табакерата и очекував да има заборавена некоја виткана цигара иако дедо ми не беше меѓу нас веќе со години, но најдов лист хартија, неумесно свиткан.

Го отворив и не ми се веруваше, тоа беше писмо, писмо за мене...

Ми се тресеа рацете, со трепет во гласот и солзи во очите, започнав да го читам...

„Внучко мој,

Знам дека еден ден точно ти ќе ја најдеш оваа табакера.

Таа беше твоја омилена играчка, а јас бев твој најверен другар. Знам дека ми доаѓа крајот и нема да можам да дочекам да ти играм на свадба, ама среќа што те држев во раце како бебе, ти ја милував косичката, бев секој ден со тебе.

Сакав многу да ти кажам, да те поучам, зошто дедо има многу години, има многу поминато и тука и далеку.

Сакав да те поучам синко, ама беше мал немаше да ме разбереш, затоа решив да го напишам ова ливче со надеж дека еден ден ќе биде во твоите раце.

Синко сум ти кажувал дека долго време бев на печалба, ти знаеш кога ти раскажував за бродовите... е за тоа сакав да те поучам синко.

Каде и да одиш, кога и да одиш, пак дома да си се вратиш, оти од дома немало нигде поубаво.

Татковината ти е мајка, а секое друго место ќе ти биде маќеа. Оди, спечали, не седи, врати се.

Не ја оставај жената сама да се мачи како што јас мораше да ја оставам баба ти сама со четири деца. Кога ме испраќаа срцето ме болеше, како во градиве да имав една грутка која пече, срцето ме тера назад кај моите, ама умот ми ги тераше нозете напред, зашто не сакав да им бидат празни мешињата на дечињата.

Точно десет години ме немаше. Десет црни години, десет тешки планини поминав и илјадници пати се сокрив и плачев како мало дете за татко ти, за тетка ти, за баба ти, плачев, а немаше кој збор да ми каже, да ме утеши.

Работев, многу работев и пуштав дома, само тогаш се радував кога знаев дека дечињата ќе го видат лезетот на мојата мака.

Во тие десет години добив 4 писма од баба ти, тие денови беа празник за мене, се смеев како ми пишувала неразбирливо, зашто не беше многу писмена, ама од пушта мака се поднаучи...

И можеби се чудиш сега зошто сум ти го пишал ова, можеби ти никогаш нема да заминеш, ама знам какви се младите им врие крвта, сакаат сè да видат.

Види синко свет, види ама врати се, не се задржувај многу. Затоа што нема поголема тага од онаа печалбарската, го имаш човекот, а го немаш, го плачеш, а е жив.“

Го дочитав писмото, го ставив во џеб, извадив една цигара, ја запалив и размислував, долго размислував...