ХИВ и СИДА: Симптоми, третман и превенција
ХИВ претставува вирус што го напаѓа имунолошкиот систем на човекот. Присуството на вирусот во организмот го уништува имунитетот, поради што организмот не може да се одбрани од разни болести и инфекции.
Инфекцијата со ХИВ вирусот може да предизвика развој на болеста СИДА. Оваа болест е последната фаза од инфекцијата со ХИВ вирусот и се карактеризира со прогресивно слабеење на имунолошкиот систем.
Поради ова, личноста заболена од СИДА е подложна на голем број инфекции и болести.
Симптоми на ХИВ и СИДА
Кога личноста е прв пат изложена на ХИВ вирусот, може да не покаже никакви симптоми неколку месеци, па и подолго. Сепак, можат да се почувствуваат симптоми слични како оние на грип.
Во почетната фаза од заразувањето, личноста има огромно количество од ХИВ вирусот во својата крв и е многу заразна.
Раната болест често ја следи латентна фаза, каде што вирусот е помалку активен и можно е да нема никакви симптоми. Иако вирусот не покажува симптоми, сепак може да се пренесе. Оваа латентна фаза може да трае цела деценија, па и повеќе.
Доколку не се лекува, ХИВ вирусот ќе се претвори во СИДА. Како што напомнавме, СИДА-та го ослабува имунитетот, па организмот не може да се справи со разните болести и инфекции.
Некои од најчестите симптоми на ХИВ и СИДА се:
- Брзо слабеење
- Екстремен замор
- Сува кашлица
- Постојана треска или ноќно потење
- Отечени лимфни жлезди под пазувите, на препоните или на вратот
- Дијареа што трае долго
- Рани во устата или крвавење од гениталиите или анусот
- Пневмонија
Дијагноза и лекување
Тестирањето на крвта покажува дали се присутни антитела на ХИВ. Доколку се, тоа лице е ХИВ позитивно.
Ваков тест можете да направите на Клиника за инфективни болести, а тестовите се бесплатни и доверливи.
По инфицирањето со вирусот, потребни се околу 3 месеци за да се создадат антитела што се утврдуваат со тестот. Поради ова можно е личноста која е ХИВ позитивна да покаже негативен резултат. Затоа кај тестовите со негативен резултат, тестирањето се повторува после неколку месеци.
Сè уште не постои лек за ХИВ, но со денешните терапии можно е да се продолжи животот на пациентите за неколку десетици години. Истовремено, подобрен е и квалитетот на животот на пациентот и тој е способен да работи. На некој начин, ХИВ вирусот е како хрноична болест со којашто може да се живее.
Ширум светот и кај нас се применува антиретровирусна терапија која го држи вирусот под контрола. Оваа терапија најчесто е комбинација од 3 или повеќе лекови кои имаат разно влијание врз вирусот.
Кај нас оваа терапија е достапна бесплатно.
Превенција
ХИВ вирусот се пренесува преку сексуален однос без заштита, користење на претходно употребени игли, шприцови и слично, трансфузија на непроверена крв, употреба на нестерилни инструменти за пирсинг или тетовирање, медицинска интервенција без соодветна заштита и слично.
ХИВ вирусот може да се пренесе и од мајка на дете за време на бременост, за време на породување или во текот на доењето.
За да се заштитите, имајте ги предвид следниве нешта:
- При секој сексуален однос (орален, анален, вагинален) користете правилно наместен кондом. Кондомот е единственото средство што штити од вирусот за време на сексуален однос.
- Никогаш немојте да делите прибор за инјектирање, како игли и шприцови, со некој друг.
- Доколку се сомневате дека сте биле изложени на ХИВ вирусот, веднаш направете тест.
- Дознајте го вашиот и ХИВ статусот на вашиот партнер.
ХИВ вирусот не може да се пренесе со прегрнување, бакнување, ракување, кашлање или кивање, користење јавни тоалети и базени или дружење и работење со ХИВ позитивно лице.
Спирова С. | Црнобело