„Човекот се отуѓи од себе, блиските и природата“ - како Ерих Фром го превидел денешниот, модерен човек?
„Модерниот човек се отуѓи од себе, од своите најблиски, од природата. Тој е претворен во стока, доживувајќи ја својата животна сила како инвестиција која мора да му донесе максимален профит во тековните услови на пазарот.
Човечките односи во суштина се односи на отуѓени роботи кои ја засноваат својата сигурност на тој начин што секој од нив му останува близок на своето стадо и не се разликува по мислите, чувствата или постапките.
Иако секој се труди да биде што поблиску до останатите, сите остануваат потполно осамени, исполнети со длабоко чувство на несигурност, вознемиреност и вина, кои се резултат на неможноста да се надмине човечката отуѓеност.
Нашата цивилизација обезбедува многу начини за да им помогне на луѓето да не станат свесни за нивната осаменост: тоа е, пред сè, ригорозна рутина на бирократска, механичка работа која им помага на луѓето да не станат свесни за нивните најосновни желби - потрагата по трансценденција и соединување.
Доколку оваа рутина не е доволна, човекот го надминува својот несвесен очај со рутината на забавата, пасивната ингестија на звуци и слики што му ги нуди забавната индустрија; со задоволство да купува секогаш нови работи што наскоро ќе ги заменат другите.
Современиот човек е, всушност, многу блиску до сликата што ја опишал Алдус Леонард Хаксли во својата книга „Новиот свет“: добро хранети, добро облечени, сексуално задоволни, сепак без неговото „ЈАС“, без никаков контакт, освен најповршното, со своите сограѓани, водени од пароли што Хаксли суштински ги формулира: „Никогаш не оставајте ја за утре забавата што може да ја имате денес“, или најзначајната изјава: „Секој денес е среќен“.
Среќата на човекот во денешно време се крие во „забавата“.
Да се забавувате значи да бидете задоволни со трошење и консумирање на материјални добра, пејзажи, храна, пијалаци, цигари, луѓе, предавања, книги, филмови - сето тоа треба да се потроши и проголта.
Светот претставува само еден голем предмет на нашиот апетит, големо јаболко, големо шише, големи гради; ние сме новороденчиња кои вечно чекаат нешто, се надеваат на нешто – и се вечно разочарани.
Нашиот карактер е нагоден да разменува и да прима, да тргува и да троши; сè, а духовните и материјалните предмети стануваат предмет на размена и потрошувачка.“
(О)Милена | Црнобело