6 јадења и намирници што денес имаат релативно висока цена, но порано биле храна за сиромашните
Денес, интегралниот леб најчесто е поскап од белиот, но во не толку далечното минато, овој леб го јаделе само луѓето од средната и ниската класа бидејќи бил многу поевтин.
Можеби не обрнуваме многу внимание на историјата на храната што ја јадеме, но тоа не значи дека не е фасцинантна.
За повеќето популарни јадења е невозможно да се утврди од каде потекнуваат, но благодарение на археолошки пронајдоци и историски текстови, експертите можат да извлечат некои детали за нивното минато.
Можеби најинтересно е како се менува „статусот“ на некои јадења низ годините.
Она што некогаш се сметало за луксуз, денес не би го пробале, а важи и обратното – јадењата што порано ги јаделе само сиромашните, денес се продаваат во луксузни ресторани како најдобри специјалитети.
6 јадења што порано ги јаделе само сиромашните, но денес имаат релативно висока цена:
Гаспачо
Гаспачо е супа од домати препознатлива за Шпанија и денес се смета за вистински деликатес.
Постојат многу теории за потеклото на рецептот. Според најпопуларната, супата на почетокот се правела со бајат леб, маслиново масло, вода, оцет и лук, а во Шпанија ја донеле Римјаните.
Овде брзо се прославила и станала дел од традиционалната кујна, а со текот на времето се појавиле и разни варијации во зависност од областа.
Најпозната била верзијата со домат, која била особено популарна кај сиромашното население и овчарите.
Фонду
Како за повеќето традиционални рецепти, историчарите дебатираат и за потеклото на фондуто.
Верзија на ова јадење првпат се спомнува уште во хомеровата Илијада, каде што е опишано како мешавина од козјо сирење, вино и брашно.
Рецептот се појавува и во шведска книга за готвење од 17-тиот век, а многумина веруваат дека јадењето го измислило сиромашното население.
Според теоријата, во студените зимски месеци, кога производството на храна било драстично намалено, сиромашните луѓе правеле фонду за да го искористат бајатиот леб, но и сирењето кое било пред расипување.
Низ годините, рецептот претрпел многу промени, а „модерната“ верзија потекнува од доцните 1800-ти.
Во 1930-тите, пак, Швајцарците го прогласија за национално јадење, па сега фонду е деликатес кој се служи во многу луксузни ресторани.
А, кога ќе се земе предвид зголемената цена на млечните производи, и домашно направеното фонду може да чини мало богатство.
Путер
Путерот е толку стар, што се спомнува и во Библијата, каде што е опишан како храна за прослави и гозби.
Не е познато од каде потекнува путерот, а археолошките откритија и историските текстови покажуваат дека го користеле многу народи, вклучувајќи ги Римјаните и жителите на арапските земји.
До 12-тиот век, путерoт бил особено популарен во земјите во Северна Европа, а до Средниот век се прославил низ целиот континент.
Овој период путерот бил омилен додаток кај сиромашното население бидејќи им помагал да го збогатат вкусот на инаку сиромашната трпеза.
Со колонизацијата на Америка, путерот се прославил и на американскиот континент, па станал задолжително јадење на трпезата на сиромашното население.
Тие најчесто готвеле со путер наместо со масло.
Кафеав шеќер
Денес кафеавиот шеќер има повисока цена од белиот и некои го сметаат за поздрава алтернатива.
Но, во доцниот 19-ти век, благодарение на кампања, популарноста на кафеавиот шеќер драстично се намалила, а со тоа паднала и неговата цена.
Овој период, тогаш релативно новата индустрија за бел, рафиниран шеќер, немала контрола над производството на кафеав шеќер.
Па, за да се заштитат од конкуренцијата, некои производители започнале кампања со која ги лажеле луѓето дека во кафеавиот шеќер живеат опасни микроби.
Кампањата се покажала како успешна, па дури и во некои книги за готвење од тој период е нагласено дека кафеавиот шеќер е со послаб квалитет и многу поштетен од белиот.
Интегрален леб
Дури во 20-тиот век луѓето почнале да размислуваат за здравствените придобивки од лебот и сфатиле дека интегралниот леб можеби е подобра варијанта од белиот.
Низ историјата, посиромашното население од повеќето народи јадело само интегрален леб.
Интегралното брашно било многу поевтино, па лебот од него станал препознатлив за луѓето од ниската, но и средната класа.
Тофу
Иако кај нас тофуто е продукт што се прослави релативно неодамна, во азиските држави, посебно Кина, тофуто се консумира над 2.000 години.
Тофуто е одлична замена за месо за вегани и вегетаријанци бидејќи лесно се вклопува во секакви јадења, а има и многу протеини.
Денес тофуто има релативно висока цена не само кај нас, туку и во другите држави ширум светот.
Сепак, во минатото Азијците, особено богатите, го избегнувале тофуто и генерално го консумирале будистички свештеници кои биле вегетаријанци.
Во Кина, пак, тофуто се носело на гробишта бидејќи луѓето верувале дека починатите немаат вилица и заби, па само ова храна е доволно мека за нив.
Денес во многу азиски земји тофуто е една од главните состојки во народните јадења, па таму уште може да се најде по многу пониска цена.
Спирова С. | Црнобело