Што е витилиго - како да го препознаете и третирате?
Додека научниците ги проучуваат гените на луѓето со витилиго за да откријат што ги уништува клетките на кожата, во моментов постојат третмани кои можат да ја ублажат и лекуваат оваа состојба на кожата.
Витилиго е состојба во која кожата ги губи меланоцитите (клетки кои произведуваат пигмент на кожата), што резултира со белузлави дамки (депигментација).
Меланинот е пигмент кој ја одредува бојата на кожата, косата и очите. Витилиго се јавува кога клетките кои произведуваат меланин почнуваат да умираат или повеќе не произведуваат меланин, предизвикувајќи појава на бели дамки со неправилна форма на кожата.
Првите случаи на витилиго се забележани во Индија и Египет пред повеќе од 3.500 години.
Витилигото обично е поизразено кај луѓето со потемна кожа. Кај некои луѓе може да се појават само една или две ограничени точки (почеток на витилиго), додека кај други се јавува пигментација на голем дел од кожата.
Во повеќето случаи, витилиго започнува како мала област на депигментација која се шири со текот на времето.
Витилиго може да се појави по невообичаена повреда, особено повреда на главата, но често се јавува со болести и состојби како што се Адисонова болест, дијабетес, пернициозна анемија, болести на тироидната жлезда - хипертироидизам и хипотироидизам, алопеција (нагло губење на косата) и слично.
Слично на витилиго може да биде и габичната инфекција Tinea versicolor.
Причини за појава на витилиго
Сѐ уште не е целосно разјаснето што предизвикува појава на витилиго.
Лекарите и научниците веруваат дека витилигото настанува како резултат на нарушување на имунолошкиот систем - автоимуно нарушување.
Генетскиот фактор може да биде и еден од факторите за развој на витилиго.
Кај некои луѓе, витилигото се појавува по одреден настан (физичка повреда, повторена траума, изгореници или емоционален стрес).
Депигментација на кожата може да се појави и кај луѓе кои имале меланом, односно малигнен тумор на клетки кои произведуваат меланин. Сепак, ниту една теорија не е докажана како дефинитивна причина за витилиго.
Како што веќе споменавме, витилиго често се поврзува со некои автоимуни болести: најчесто со болести на тироидната жлезда, дијабетес, пернициозна анемија и алопеција ареата.
Витилиго - симптоми
Белите дамки првично најчесто се појавуваат на кожата над зглобовите, колената и лактите, лицето (особено околу устата и очите), но можат да се појават и на кој било друг дел од телото.
Главниот симптом на витилиго е депигментацијата на кожата, остро ограничена и обично симетрична.
Други поретки симптоми може да вклучуваат:
- предвремена појава на бели влакна на скалпот, трепките, веѓите или брадата,
- губење на бојата на слузницата на устата
- губење на пигмент на гениталиите
- губење или промена на бојата на внатрешниот слој на окото (мрежницата).
Иако витилигото може да се појави на кој било дел од вашето тело, депигментацијата обично се развива на областите од телото кои се најмногу изложени на сонце, како што се рацете, нозете, лицето и усните. Витилиго може да се појави и на гениталиите.
Може да се појави на која било возраст, но најчесто се појавува од 10 до 30 години.
Витилиго - дијагноза
Дијагнозата на витилиго се поставува врз основа на клиничката слика, а се потврдува со патохистолошки наоди, по биопсија.
Како дерматолозите го лекуваат витилигото?
Лек за витилиго не постои.
Постојат третмани со кои може да се запре или забави губењето на пигментот, а главно се користат кортикостероиди.
Ако имате витилиго и сакате да го третирате, треба да разговарате со дерматолог за сите видови третмани.
Многу пациенти одлучуваат воопшто да не ја третираат состојбата.