Зошто некои луѓе сакаат животни, а други не?
Сè почесто можеме да ги видиме луѓето како ги шетаат своите миленичиња, без оглед дали се работи за кучиња, мачиња, или пак морски прасиња. Куќните миленичиња се практично дел од семејството на сопственикот.
Сепак, постојат луѓе кои се не ниту малку заинтересирани за миленичиња. Се прашувате како е тоа возможно? На ова интересно прашања одговор нуди Џон Бредшо, професор по антрозоологија на Универзитетот во Бристол, кој во текот на своето истражување дошол до многу интересни откритија кои се однесуваат на оваа тема.
Според неговото мислење, во последно време многу внимание се обрнува на тоа што се смета дека мачката или кучето можат на многу начини да го подобрат здравјето на сопственикот, намалувајќи го ризикот од срцеви заболувања, осаменост, како и ублажување на симптомите на депресија и деменција.
„Додека работев на истражувањето за својата нова книга, открив два проблеми поврзани со ова тврдење. Прво, постојат многубројни истражувања кои покажуваат дека куќните миленици немаат никакво влијание врз човековото здравје, а во некои случај резултатите се дури и негативни.
Второ, сопствениците на миленичиња не живеат многу подолго за разлика од оние луѓе кои никогаш не размислиле да чуваат некое животинче дома.
Дури и да се точни овие тврдења, се однесуваат само на луѓето кои живеат во денешните, модерни времиња, а не на нивните предци од минатото кои биле ловци. Токму поради ова, тврдењето како чувањето животни дома го подобрува здравјето на луѓето е неверодостојно“, објаснува Џон.
Потребата од животни под покривот е толку распространета, што според Џон, лесно нè уверува да помислиме дека станува збор за природна и универзална човечка особина. Меѓутоа, чувањето животни во домот не е традиција на секое општество. Насекаде има луѓе кои баш и не ги сакаат животните, како куќните миленичиња, така и останатите.
Чување на животни во домот е вообичаен обичај во семејствата - прво им се припишува на децата кои на тој начин ги имитирале животите на нивните родители кога заминале дома. Сепак, со неодамнешната спроведена студија, таа покажала дека постои и генетска основа за овој тип на однесување.
Некои луѓе, без оглед на начинот на воспитување, имаат предиспозиции да бараат друштво покрај животните, а некои не. Џон верува дека гените кои ги промовираат миленичиња се уникатни кај луѓето, но дека тие воопшто не се универзални, што укажува на тоа дека некои општества или поединци успеале во минатото поради инстинктивниот однос кон животните, но не сите.
Вториот фактор на кој Џон му посветил внимание во неговото истражување е ДНК на миленичињата. Според неговите откритија, секое домашното животно било одвоено од неговиот див братучед во постарото и поновото камено време.
„Во тоа време луѓето одгледувале стока и ги користеле животните како валута за плаќање, на некој начин. Сепак, тоа не била единствената намена на животните. Ова може да се заклучи бидејќи не би можело да се постигне толкава разлика помеѓу дивите и домашните животни сега ако првобитните кучиња, мачки, стока и прасиња биле третирани како обична роба.
Ако било така, тогаш немало да има достапни технологии за да се спречи размножувањето и несаканото парење помеѓу домашните и дивите животни, а со тоа и би се разблажиле гените коишто претходно се користеле за „припитомување“, па така целиот процес би одел побавно или дури и обратно. Освен тоа, периодите на глад би довеле до масивно колење на стоката што со сигурност потполно би ги збришало гените за припитомување“, објаснува Џон.
Тој потоа нагласува дека, во случај барем некои од овие првобитни домашни животни да се третирани како домашни миленичиња, тогаш нивното задржување во човековите живеалишта би спречило да се спарат со дивите животни.
Исто така, посебниот друштвен статус на некои од домашните животни во сопственост на ловците би спречил тие да бидат убиени за храна. Џон смета дека ваквите изолирани нови полуприпитомени животни биле во можност да се развиваат далеку од начинот на развој на нивните предци и да станат такви какви што ги знаеме денес.
„Истите гени порани коишто некои луѓе денес ја купуваат својата прва мачка или куче, можеби биле распространети меѓу првобитните фармери.
Групите кои кон животните покажувале емпатија и го разбирале сточарството, би доживеале процут, за разлика од оние коишто морале да одат во лов и за да набават месо.
Зошто сите луѓе не се чувствуваат така? Најверојатно затоа што во текот на историјата станале одржливи алтернативните стратегии за преживување со помош на крадење на домашните животни или заробување на сопствениците на животните.“ вели Џон.
На крајот, Џон посочува дека неодамнешните истражувања покажале дека љубовта кон миленичиња оди рака под рака со грижата кон природата.
Тој тврди дека луѓето најверојатно се грубо поделени на оние кои не се грижат толку многу за животните и за животната средина, и на оние кои уживаат во двете работи преку процесот на посвојување домашни миленици, како еден од ретките вложувања достапни во урбанизираното општество.
Џон нагласува дека миленичињата можат да им помогнат на луѓето да се поврзат со природата од која потекнуваат и се развиле.
(O)Милена | Црнобело